Hulstbomen worden algemeen erkend als een symbool van Kerstmis met hun stekelige bladeren en trossen scharlaken bessen. Maar wist u dat er meer dan 500 soorten in de hulstfamilie zijn? De Amerikaanse hulstboom groeit van nature in het hele oosten van de Verenigde Staten.
Deze groenblijvende boom heeft veel verschillende variëteiten met inheemse habitats over de hele wereld. Van Europa tot Japan tot het Caribisch gebied.
Hulstbomen kunnen uw winterlandschap een groene toets geven en ze zijn uitstekend geschikt voor borders of hagen. Sommige hulstbomen worden vrij groot, terwijl er ook hulstsoorten zijn die aan de kleinere kant of dwergformaat blijven.
Omdat deze bomen het hele jaar door groeien, bieden ze in de winter ook dekking en voedselbronnen voor veel vogels en andere wilde dieren. Talrijke soorten ilex zijn tweehuizig, wat betekent dat je zowel vrouwelijke als mannelijke planten nodig hebt voor kruisbestuiving, zodat de vrouwelijke planten bessen kunnen produceren.
Veel soorten hebben dezelfde behoeften en hetzelfde beheer, en hieronder bespreken we een algemene gids voor de verzorging van hulstbomen. Met hun rode bessen en groene bladeren vallen ze op in het landschap, maar als een reusachtige hulstboom niet uw ding is, zijn er ook variëteiten die meer lijken op kleine bomen of eerder op hulststruiken.
Hulstbomen bestaan uit meer dan 500 soorten van de Ilex-familie. Amerikaanse ilex en Europese ilex zijn de meest herkenbare hulstsoorten vanwege hun associatie met kerstversieringen en -tradities. De Europese ilex, Ilex aquifolium, zou zijn naam ontleend hebben aan het Latijnse woord acrifolium, dat letterlijk "scherp blad" betekent.
Er zijn inheemse soorten in veel verschillende klimaten, van de tropen tot de subtropen, maar ze zijn het meest verspreid in de gematigde zones wereldwijd. Hieronder bespreken we verschillende soorten ilex en hun inheemse verspreidingsgebied.
Hulstbomen zijn meerjarige groenblijvers, waardoor ze een goede keuze zijn voor kwekers in noordelijke klimaten die in de winter graag wat groen in de tuin willen hebben. Over het algemeen zijn de bladeren donkergroen met een glanzende en leerachtige textuur. Vaak zijn ze ook stekelig, bijna gekarteld.
De meeste hulstsoorten produceren kleine witte bloemen die rode bessen dragen als ze op de juiste manier bestoven worden. Hoewel deze bessen vaak bessen worden genoemd, zijn het helemaal geen bessen! De rode vrucht is een steenvrucht, die meer verwant is aan steenvruchten, met een enkele harde pit in het midden. Ilex vraagt weinig onderhoud, maar vereist wel enige snoei als u zijn vorm en groeiwijze wilt controleren.
Amerikaanse ilex, Ilex opaca, heeft een inheems verspreidingsgebied in het oosten van de Verenigde Staten langs de kust van Massachusetts tot zo ver zuidelijk als Florida en westelijk tot Missouri en oostelijk Texas. Amerikaanse ilex groeit het best in de USDA winterhardheidszones 5-9 en is koudebestendig tot 10,0°C graden.
Hij is het gemakkelijkst te herkennen aan zijn helderrode bessen die in trossen aan de bladas groeien. Ilex opaca heeft ook de klassieke gestekelde bladeren die veel hulstachtigen ook hebben. Deze inheemse ilex is een algemeen verschijnsel in het zuidoosten van de Verenigde Staten.
De Europese ilex (Ilex aquifolium), ook wel Engelse ilex genoemd, is over het algemeen het type ilex dat in een groot deel van Engeland en Noord-Amerika op kerstversieringen te zien is. Misschien heb je het populaire kerstliedje Dek The Halls wel eens gehoord, waarin je wordt aangemoedigd om takken ilex in thuis te halen.
Deze altijd groene winterbes wordt ook vaak gebruikt als decoratie in thuis, naast maretak. In de Keltische mythologie is de hulstkoning de winterse tegenhanger van de zomerse eikenkoning. Hun eindeloze strijd resulteert in de wisseling van de seizoenen.
Japanse ilex, Ilex crenata, is compacter dan Amerikaanse ilex met een spreiding van 1,8-3,0 m groot en breed. Omdat ze zo klein zijn, zijn ze een uitstekende keuze voor borders of hagen. Deze hulststruiken hebben meer weg van een struik dan van een boom en worden soms ook wel buxushulst genoemd. Deze soort komt inheems uit Japan en andere gebieden in Zuidoost-Azië.
Chinese ilex, Ilex cornuta, is ook bekend als gehoornde ilex en komt inheems uit China en Oost-Korea. Sindsdien is hij in de Verenigde Staten geïntroduceerd en wordt hij in zuidelijke staten zoals Kentucky, Alabama en Mississippi als invasief beschouwd.
Chinese ilex wordt beschouwd als de snelst groeiende ilex en zal regelmatig moeten worden gesnoeid om zijn groei en vorm in toom te houden. Ze zijn te herkennen aan hun donkergroene, leerachtige bladeren.
Dahoon ilex, Ilex cassine, heeft een inheems verspreidingsgebied dat begint in de zuidoostelijke staten en zich uitstrekt tot in Mexico en het Caribisch gebied. Deze hulststruiken geven de voorkeur aan warmere klimaten en doen het het best in de USDA winterhardheidszones 7-11.
Ze geven de voorkeur aan moeraslanden, venen en vochtige grond. Deze variëteit is tweehuizig, wat betekent dat ze aparte mannelijke en vrouwelijke planten heeft.
De mannelijke planten produceren kleine witte bloemen die nooit rode vruchten zullen dragen. De vrouwelijke planten dragen de standaard rode bessen.
Blauwe ilex, Ilex meserveae, is ook bekend als blauwe prinsessenhulst. Deze variëteit is te herkennen aan de paarse stengels en het donker blauwgroene blad.
Dit is een vrouwelijke hybride die een mannelijke bestuivende plant nodig heeft om bessen te produceren. De mannelijke variëteiten staan bekend als de blauwe prins of de blauwe hengst. Net als de meeste andere hulststruiken is deze struik het hele jaar door groen.
Berghulst, Ilex mucronata, ook bekend als catberry. Het blad van deze soort is dof en heeft niet de leerachtige bladeren waar andere soorten om bekend staan.
Deze soort is inheems in het noordoosten van de Verenigde Staten en tot in het noorden van Newfoundland en het westen tot in Minnesota. Het is de waardplant van de rupsen van de Columbia zijdemot die in Maine voorkomen. Deze hulstplanten verkiezen USDA zones 4-9.
Tarajo ilex, Ilex latifolia, is een andere variëteit die inheems uit Japan en het zuidoosten van China komt. Hij heeft dichte trossen van zeer kleine rode bessen.
Deze bomen hebben bladeren met een licht geelgroene onderkant en worden over het algemeen als sierplant gebruikt. De bladeren kunnen in heet water worden gezet om een thee te maken die bekend staat als bittere nagelthee. Deze bittere thee bevat geen cafeïne en wordt verondersteld het hoofd en de ogen helder te maken; om die reden wordt hij gebruikt bij de behandeling van verkoudheid.
De langstelige ilex, Ilex pedunculosa, komt inheems uit China, Taiwan en Japan. Het wordt een slungelige struik genoemd en kan door zijn lange, dunne groeiwijze voor een klimplant worden aangezien. Het dankt zijn naam aan de lange dunne staal, de stengel tussen de hoofdtak en de bloemen. Deze soort is ook bijzonder koudebestendig.
Velen van ons zijn bekend met de Yerba Mate die in de schappen van de kruidenierswinkel ligt, als gedroogde thee of als ingrediënt van energiedrankjes in blik. Maar wist je dat Yerba Mate afkomstig is van gedroogde bladeren van de hulstboom? Yerba mate, Ilex paraguariensis, is een variëteit die cafeïne bevat en wordt gebruikt om thee te maken in Paraguay, Uruguay, Argentinië en Brazilië en is sindsdien over de hele wereld op grote schaal verkrijgbaar.
Yaupon is een andere drank die typisch werd gemaakt als een traditionele tribale thee onder stammen in het zuiden van de Verenigde Staten. De thee is afkomstig van de yaupon ilex, Ilex vomitoria, en is één van de slechts twee inheemse planten in Noord-Amerika waarvan bekend is dat ze cafeïne bevatten. Yaupon thee wordt geleidelijk aan steeds populairder, en deze ilex groeit in het hele zuidoosten van de Verenigde Staten.
Omdat er zo veel verschillende soorten ilex zijn, bespreken we hieronder de algemene verzorgingsrichtlijnen. Bepaalde variëteiten kunnen echter iets andere behoeften hebben. Raadpleeg altijd de kwekerij voor tips over de specifieke variëteit die u van plan bent te kopen.
Hulstbomen geven de voorkeur aan volle zon, maar verdragen ook halfschaduw. Omdat ilex erg hoog kan worden, plant je ze best aan de noordkant van je tuin zodat ze niet in de schaduw komen te staan van andere bomen, of kleinere planten in hun buurt.
Omdat er zoveel verschillende soorten ilex zijn, is er voor vrijwel elke USDA-groeizone wel een variëteit. Er zijn koudebestendige variëteiten die in de zones 3-7 kunnen worden geteeld en meer hittebestendige variëteiten die in de zones 7 en hoger kunnen worden geteeld. Er zijn hulstsoorten waarvan het inheemse verspreidingsgebied reikt tot in Mexico en andere soorten die nog habitats hebben tot in het noorden van Canada.
Hulstbomen hebben niet veel water nodig, behalve als ze net geplant zijn. In de eerste weken na het planten moet u de ilex minstens een keer per week diep water geven.
Als de ilex zich eenmaal heeft gevestigd, kan het water geven worden verminderd. De meeste hulstplanten kunnen goed tegen droogte en kunnen tussen de gietbeurten volledig uitdrogen.
Een soaker slang aan de voet van de boom laten staan en de kluit volledig verzadigen is de beste manier om ilex water te geven tijdens bijzonder droge perioden in de zomer. Deze bomen hebben in de winter geen water nodig en krijgen het meeste vocht dat ze nodig hebben van de sneeuwval.
Hulstbomen geven de voorkeur aan leemachtige, goed doorlatende, licht zure grond met een pH tussen 5-6. Ze verdragen een slechtere grondkwaliteit, maar dan krijgt u geen bloemen en dus ook geen bessen. Een bodemtest om de ph te bepalen is een goed idee als de bessen je doel zijn en als de grond te basisch is dan kan het gemakkelijk worden aangepast met een bodemverzuring.
Het is het beste om ilex midden in het voorjaar te bemesten, kort nadat het koude weer van de winter eindelijk voorbij is en de bomen op het punt staan om nieuwe groei te beginnen. Deze planten houden van langzaam vrijkomende meststoffen voor zuurminnende planten. Over het algemeen worden deze meststoffen gebruikt voor blauwe bessen en/of hortensia's, die ook zuurminnende planten zijn.
Hulstbomen moeten tijdens hun leven gesnoeid worden om hun vorm te behouden, vooral als u ze als haag gebruikt. Ze groeien over het algemeen langzaam en de meeste hoeven maar om de 2-3 jaar gesnoeid te worden. Het beste is om ze tegen het einde van het vegetatieperiode te snoeien, in augustus of september, net voor de herfst/winter, wanneer de algehele groeisnelheid tot stilstand komt.
Hulst kan worden gekweekt uit zaad verzameld van de hulstbessen, maar het zal enige tijd duren voordat ze een zodanige omvang hebben dat ze in het landschap kunnen worden uitgeplant. Ze kunnen ook worden vermeerderd uit stekken die veel sneller groot worden.
Neem stekken wanneer u het eind van het seizoen snoeit, doop ze in bewortelingshormoon en zet ze vervolgens in potgrond. Goed water geven tot de wortels vastzitten. Deze stekken kunnen tijdens de winter binnenshuis worden opgekweekt en zijn dan klaar om in het voorjaar te worden uitgeplant.
Hulst wordt beschouwd als een onderhoudsarme plant, omdat hij weinig last heeft van plagen en ziekten en gemakkelijk is in de algemene verzorging. Er zijn een paar dingen waar u op moet letten die we hieronder zullen bespreken.
Bladverbranding is te herkennen aan ronde, bruine vlekken die in het vroege voorjaar en de zomer ontstaan. Dit kan worden veroorzaakt door de vorming van nieuwe bladeren bij koel en vochtig weer.
Soms hebt u dit niet in de hand door de weersomstandigheden buiten, maar het kan worden vermeden door uw ilex pas in het midden van het voorjaar weer water te geven en te vermijden dat het gebladerte nat wordt. Het gebruik van een soaker slang aan de voet van deze plant voor het water geven zal helpen voorkomen dat dit groeiende probleem.
Hulst heeft weinig tot geen last van ongedierte, maar wortelknobbelaaltjes kan wel problemen veroorzaken. Ze hebben de neiging om de wortelkluit en de Indicatoren van een aaltjesaantasting zijn vergelende bladeren, groeiachterstand en dode delen van het wortelstelsel.
Een analyse van de grond rond de wortels zal moeten worden uitgevoerd om de aanwezigheid van nematoden te bevestigen. Als de plant goed wordt verzorgd en gezond is, zal de aanwezigheid van nematoden over het algemeen geen langdurige problemen opleveren.
Stekelvlek ziet eruit als speldenknopgrote vlekken op de bladeren, omgeven door een paarse halo. Dit verschijnsel verschijnt aan het eind van de winter, nadat er in het voorjaar en de zomer veel groei is geweest.
Vroeger dacht men dat het veroorzaakt werd door de stekelige bladeren die in zichzelf prikten, maar het wordt eigenlijk veroorzaakt door ovipositie van bepaalde insecten. Eileg ontstaat wanneer een insect een eitje afzet op het oppervlak van het blad. Dit probleem is meestal slechts cosmetisch en veroorzaakt geen schade op lange termijn aan uw hulst.
V: Waar is een hulstboom goed voor?
A: De meeste hulstbomen zijn groenblijvende bomen die uw winterlandschap een mooie groene aanblik geven. Ze bieden ook een nuttige dekking voor dieren en vogels tijdens de winter wanneer andere planten geen bladerdek hebben om kip tegen de elementen te beschermen.
V: Hoe groot wordt een hulstboom?
A: De grootste soorten kunnen 15,2 m hoog en 7,6-9,1 m breed worden. Er zijn echter ook dwergsoorten en hulststruiken die veel kleiner blijven.
V: Zijn ilex bomen of struiken?
A: Beide! Er zijn meer dan 500 soorten in de Ilex-familie, waaronder struiken, groenblijvende bomen, struiken en bladverliezende bomen.
V: Welke vogels nestelen in hulstbomen?
A: Veel vogels voelen zich aangetrokken tot hulstbomen, maar de meest voorkomende zijn Amerikaanse Roodborstjes, Oostelijke Blauwvogels, Heremietlijster en Ceder Waxwings.