Planten- en dierziekten vormen een enorme bedreiging voor het levensonderhoud van agrarische samenlevingen. Het woord "ziekte" verwijst niet naar 1 specifieke plantenziekte, maar eerder naar een algemene term die aandoeningen beschrijft die de gezonde groei van planten ernstig belemmeren.
Blight op planten heeft door de geschiedenis heen een aanzienlijke impact gehad op menselijke populaties, bewegingen en diëten. Enkele van de meest opvallende ziektes zijn de aardappelziekte die de Iers Aardappel Famine van 1846-50 veroorzaakte, de bacteriële bladziekte in rijst die in de jaren zestig door Azië raasde en tot 80% van de gewassen verloren ging, en de zuidelijke bladmaïsziekte epidemieën van 1970-1971 die in totaal 1 miljard euro aan economische schade berokkenen.
Er zijn veel verschillende oorzaken van aantasting van verschillende gewassen en economisch belangrijke groenten. Veel van deze ziekteverwekkers zijn specifiek voor een paar plantensoorten en zijn niet genetisch verwant aan elkaar. In dit artikel zullen we een overzicht geven van verschillende plantenziekten die bekend staan als plagen en een algemene beschrijving geven van elk type en hun controlemethoden.
bacterievuur verwijst naar een groep plantpathogenen die ervoor zorgen dat planten chlorose (vergeling) ondergaan, vervolgens bruin worden en vervolgens afsterven in delen van de plant. De getroffen gebieden kunnen bladeren, takken, bloemen, vruchten, stengels, zaailingen, knollen, enz.
omvatten. Zoals met veel plantpathogenen, zijn veel soorten bacterievuur zeer besmettelijk.
Bacteriën, schimmels en oomyceten zijn oorzakelijke factoren van bacterievuur. Weersomstandigheden zoals stormen of veranderingen in vochtigheid en temperatuur verergeren doorgaans de schade. Als algemene best practice om bacterievuur te voorkomen, moet u zaden of ziektevrije planten van gecertificeerde leveranciers kopen om het risico op besmetting te beperken.
Bacteriën zijn eencellige prokaryotische organismen met een breed scala aan genetische en metabolische diversiteit. Pathogene bacteriën bevinden zich meestal in ruimtes tussen cellen en hebben de neiging om xyleemvaten te koloniseren. Ze kunnen ook plantentoxines produceren die leiden tot celdood of necrose.
Bacteriële bacterievuur omvat 2 soorten pathogene bacteriën, Pseudomonas savastanoi, die sojabonen aantast, en Pseudomonas syringae pv. pisi die van invloed is op velderwten.
Beide zijn vroege ziekten die het meest zichtbaar zijn op jonge bladeren. P.
savastanoi overwintert op gastheerresten en wordt overgedragen door regen, wind of oppervlaktecontact met geïnfecteerd materiaal. P.
syringae pv. pisi, aan de andere kant, is voornamelijk een door zaden overgedragen ziekteverwekker die erwten aantast na vorst of zware weersomstandigheden.
Nadat de bacteriën een plant zijn binnengekomen via de huidmondjes of wonden, produceren ze een toxine dat de productie van chlorofyl stopt. Er kunnen bruine vlekken zichtbaar zijn aan de randen van de zaadlobben en jonge planten kunnen onvolgroeid lijken of zelfs afsterven.
In latere groeistadia van geïnfecteerde planten zullen de bladeren gele vlekken krijgen die uiteindelijk roodbruin worden en als laesies uitdrogen. Zaaddozen kunnen ook laesies ontwikkelen en verschrompelen, hoewel zaden geen symptomen zullen vertonen.
Beide soorten bacteriële bacterievuur kunnen worden bestreden door resistente variëteiten te planten, te wachten om te planten na nat of zwaar weer en wanneer u vruchtwisseling toepast. Voor P.
syringae pv. Pisi kunnen telers ook ziektevrije zaden inkopen bij gerenommeerde leveranciers.
Bacteriële bladziekte (BLB) of kresekziekte wordt veroorzaakt door de pathogene bacterie Xanthomonas oryzae. Dit is een ernstige ziekte voor Oryza sativa (rijst) en treft rijsttelers wereldwijd in tropische en gematigde streken.
Naast rijst kan het ook van invloed zijn op gras en wilde rijstsoorten. De bacteriën zijn voorstander van warm en nat weer en stikstofrijke omgevingen.
Vooral de moesson- en tyfoonseizoenen zijn schadelijk. Deze ziekteverwekker kan reizen door regen, wind, irrigatie, plant-op-plant contact en menselijke handelingen tijdens het verplanten of tijdens het gebruik van besmet gereedschap.
De bacterie komt de gastheer binnen via de natuurlijke opname van water of via wonden. Aangezien rijstteelt moet worden getransplanteerd, kan dit proces: resulteren in wonden aan de wortels of openingen wanneer de punt van de zaailingen wordt geknipt als onderdeel van de operaties.
Eenmaal in de plant beweegt de ziekteverwekker systematisch door het xyleem. De 2 symptomen van deze ziekte zijn lange gele laesies langs het blad en verwelking van de plant (ziekte van kresek).
Op de laesies kan bacterieel slijk zichtbaar zijn. De totale productie zal afnemen en de zaden van geïnfecteerde planten kunnen ook verkleurd lijken.
Voor planten die lijden aan de ziekte van Kresek, zullen hun bladeren krullen en een groenachtig grijze kleur krijgen. Planten overleven verwelking vaak niet. De meest betrouwbare preventiemethoden zijn het gebruik van resistente variëteiten, het beoefenen van sanitatie van het veld en het implementeren van de juiste afstand en het beheer van kunstmest.
Burkholderia plantarii is een relatief nieuwe ziekte die voor het eerst werd geregistreerd in een rijstkwekerij in Japan in 1985. Sindsdien is hij gevonden in rijstgebieden in Azië.
Eenmaal in de waardplant produceert deze bacterie een fytotoxine genaamd tropolon, dat de symptomen van de bacterievuur veroorzaakt. Geïnfecteerde zaailingen vertonen chlorose en groeiachterstand van bladeren en wortels.
Blight is een ziekte bij warm weer die wordt veroorzaakt door de bacterie Xanthomonas campestris pv. phaseoli die invloed heeft op snijbonen, sperziebonen, mungbonen, tuinlupine en erwten in een moestuin.
Het komt de plant binnen via natuurlijke plantopeningen of wonden en kan bladeren, stengels, peulen en zaden aantasten. Deze ziekte manifesteert zich eerst als met water doordrenkte hoekige bladvlekken.
De vlekken zetten in de loop van de tijd uit en drogen uit als plantenweefsels afsterven. De bruine vlekken worden omgeven door een ring van geel bladweefsel.
Op stengels geeft de bacterie bruine vlekken zonder gele ring. Geïnfecteerde stengels kunnen ook verwelken.
Verkleuring is ook te zien op peulen en zaden, samen met bacteriële slijk onder zeer vochtige omstandigheden. Gewone bacterievuur kan worden bestreden door ziektevrije zaden te gebruiken, vruchtwisseling toe te passen, vrijwilligersplanten en onkruidgastheren te verwijderen en het gebruik van water boven het hoofd te beperken om het gebladerte droog te houden.
Goede sanitatiepraktijken zijn ook belangrijk omdat de bacterie overwintert op gastheerresten en op het bodemoppervlak. Er zijn ook cultivars met enige ziektetolerantie of resistentie.
Bacterievuur, een bacteriële ziekte veroorzaakt door Erwinia amylovora, tast pitbomen en lijsterbes aan. Het kan ook van invloed zijn op frambozen, meidoorn, serviceberry en cotoneaster.
Het geeft de voorkeur aan warme weersomstandigheden en pieken na zwaar weer zoals stormen, harde wind of hagel die wonden veroorzaken in gevoelige planten. De bacterievuurziekte overwintert op geïnfecteerde planten en in kankers gevormd tijdens het voorgaande seizoen.
Het kan zich vermenigvuldigen in bladeren, bloemen, vruchten, schors, twijgen en scheuten van planten. De naam van de ziekte komt van het veelbetekenende symptoom van deze ziekte die geïnfecteerde plantendelen zwart of bruin maakt, wat resulteert in een verbrand uiterlijk.
In scheuten resulteert dit in een zeer karakteristieke haakvorm, aangezien de scheuten verwelken en beginnen af te sterven. Geïnfecteerde vruchten zullen verschrompelen en mummificeren.
Er zijn geen planten in de pitvruchtenfamilie die volledig resistent zijn tegen bacterievuur, hoewel sommige een betere overlevingskans hebben. Handel snel en snoei geïnfecteerde takken met ontsmet gereedschap om ziekteprogressie te voorkomen voordat de bacteriën uiteindelijk de hele plant doden.
Halo-ziekte is een belangrijke landbouwziekte voor de bonenindustrie. Het is een door zaden overgedragen ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Pseudomonas savastanoi pv.
phaseolicola en is erg moeilijk te beheersen als het eenmaal is aangenomen. Deze ziekte leidt tot halo-achtige bladchlorose en laesies die de plantengroei belemmeren en uiteindelijk geïnfecteerde planten doden. De bacterie valt ook peulen aan en verschijnt als met water doordrenkte bruine vlekken met knapperige bacteriële slijk.
Schimmels zijn de belangrijkste oorzaak van plantenziekten met meer dan 8.000 pathogene soorten. Schimmels kunnen zowel voor de oogst als na de oogst onvolkomenheden veroorzaken en rotten op bladeren, vrucht en knollen en produceren gifstoffen die gevolgen hebben voor mensen en andere dieren.
Chestnut Vloek is een van de de meest verwoestende ziekten voor de kastanjeboompopulatie in Noord-Amerika. Kastanjebomen waren een alomtegenwoordige inheemse boom op het continent tot de komst van de schimmels Cryphonectria parasitica met geïmporteerde Japanse kastanjebomen in de laat 19e eeuw.
Hoewel Japanse en Chinese kastanjebomen kunnen worden geïnfecteerd, ontdekten onderzoekers dat ze enige weerstand hebben en dat deze ziekte niet dodelijk is. Amerikaanse kastanjes hebben echter geen weerstand; in de jaren veertig waren meer dan 3,5 miljard kastanjebomen gekapt door deze ziekte.
De kastanjeziekte manifesteert zich eerst als kankers op de bovengrondse delen van de kastanjeboom. Schimmelsporen van C.
parasitica ontkiemen en komen via de bast de boom binnen. Plantenweefsel sterft rond de kankers af en zorgt ervoor dat de boom waterstress krijgt en kwetsbaar is voor andere infecties.
Na verloop van tijd kunnen kankers de hele boom omgorden en zullen alle bovengrondse delen van de boom afsterven. De ziekte kan tot 2 jaar na de dood van de boom op plantenresten aanhouden.
Deze schimmels kan ook oranje sporenranken vertonen die uit de kankers steken. Onderzoekers onderzoeken momenteel manieren om hybride kastanjerassen te creëren met een betere resistentie tegen C. parasitica.
Coryneum Vloek of Shothole Vloek is een ziekte die amandel- en steenfruitbomen aantast. Deze ziekte wordt veroorzaakt door de schimmels Wilsonmyces carpophilus die bladeren, twijgen, takken, knoppen, bloemen en vruchten aantast.
Deze schimmels geeft de voorkeur aan koude en natte omstandigheden in het voorjaar en wordt in deze periode vaak verspreid door regen. Zoals de naam al doet vermoeden, hebben planten die lijden aan bacterievuur gaten in hun bladeren die lijken op "shotholes".
Op bladeren en vruchten zijn verhoogde paarse vlekken of laesies te vinden. Een van de meest aanbevolen en effectieve controlemethoden is om geïnfecteerde takken te snoeien wanneer de bomen inactief zijn. Commerciële telers kunnen tijdens natte periodes en gedurende het vegetatieperiode ook fungicidenbehandelingen toepassen als preventieve methode.
Deze plantenziekte is significant voor planten in de Solanaceae-familie, waaronder aardappelen en tomaten, en wordt vaak tomatenziekte genoemd. Vroege bacterievuur verschijnt eerst als bruine laesies op bladeren omgeven door een gele halo.
Na verloop van tijd kunnen de laesies concentrische ringen of een "roos"-patroon ontwikkelen, wat een kenmerkend teken is van deze ziekte. Laesies kunnen de stengel omgorden en leiden tot "kraagrot".
Vroege bacterievuur kan vruchten en knollen aantasten en zich manifesteren als bruine vlekken die ook concentrische ringen kunnen hebben. Tomatenvruchten kunnen voortijdig vallen.
Aangetaste knollen hebben leerachtige plekken en vaak met een opstaande paarse rand. De schimmels Alternaria solani veroorzaakt vroege bacterievuur en geeft de voorkeur aan vochtige en warme omstandigheden.
Deze schimmels kan van seizoen tot seizoen aanhouden op vrijwillige aardappel- of tomatenplanten en ook op onkruidgastheren uit de nachtbijfamilie. Het bestrijden van onkruid en vrijwilligers en het verwijderen van geïnfecteerd plantmateriaal zijn enkele belangrijke culturele praktijken.
Het beperken van bovengronds water kan ook helpen om de bladvochtigheid laag te houden tijdens het vegetatieperiode, net als druppelirrigatie. Plant tomaten op een manier die zorgt voor een goede luchtstroom om het risico voor tomatenplanten te verminderen.
Deze ziekte wordt ook in verband gebracht met stikstofgebrek in de bodem. Het minimaliseren van plantstress en het instellen van een routinematig bemestingsschema later in het seizoen kan helpen bij het voorkomen van bacterievuur. Meer informatie: Alternaria Bladvlek.
Botrytisziekte of grijze schimmels is een schimmelziekte die een reeks planten aantast, waaronder sierplanten zoals rozen. Deze ziekte wordt veroorzaakt door de schimmels Botrytis cinerea, die gedijt bij koele, vochtige temperaturen in de lente en herfst.
B. cinerea produceert druifachtige clusters van schimmelsporen die zich verspreiden door wind of water.
Sporen kunnen gastheren binnendringen via wonden. Deze schimmels kan ook overwinteren op plantenresten.
De symptomen van deze ziekte verschijnen op bladeren, bloemen, knoppen en stengels. Bruine, met water doordrenkte vlekken verschijnen voor het eerst bij het begin van de ziekte.
Na verloop van tijd zullen de bruine vlekken pluizige schimmels ontwikkelen en kunnen de bloembladen aan elkaar gaan plakken. Op stengels kunnen laesies ontstaan die afsterven en verwelking veroorzaken.
De beste methode om Botrytisziekte te bestrijden is goede sanitaire voorzieningen en water geven. Verwijder geïnfecteerd plantenresten en gooi ze niet samen met andere materialen op de composthoop.
Proberen om de luchtstroom rond planten te vergroten, helpt ook om bacterievuur te voorkomen. Meer informatie: Botrytis cinerea.
Ascochyta-bladziekte wordt veroorzaakt door de schimmelpathogeen Ascochyta spp en treft in de zomer Kentucky bluegrass, rietzwenkgras en Engels raaigras. Turfgrassen kunnen doorgaans snel herstellen na infectie met Ascochyta spp.
Er is weinig bekend over de omgevingsfactoren van deze ziekteverwekker, hoewel de ziekte het meest voorkomt tijdens een hete, droge periode, gevolgd door een koele en regenachtige periode. De grassprieten veranderen snel in een strokleur en vormen grote, onregelmatige plekken die erg lijken op droogte.
Deze ziekte vordert echter zeer snel en gezonde bladeren kunnen tussen de pleisters worden gevonden. Bladeren kunnen ook gebleekte uiteinden vertonen en afsterven.
Alternaria triticina is een schimmels die bladziekte van tarwe en andere granen veroorzaakt. De schimmels wordt overgedragen via geïnfecteerde zaden, verontreinigde grond en plantenresten en opspattend water van regen.
Planten worden vatbaarder naarmate ze ouder worden en A.triticina heeft geen invloed op zaailingen van minder dan 4 weken oud. Natte bladeren in omgevingen met een hoge luchtvochtigheid lopen een bijzonder risico op deze schimmelziekte.
Bladziekte op tarwe begint als kleine laesies op de onderste bladeren en kan zich verspreiden naar de bovenste bladeren, scheden en zaadkoppen. Deze laesies worden veroorzaakt door een plantentoxine dat door de schimmels wordt uitgescheiden.
Spoorvorming en secundaire transmissie door wind kunnen ook optreden. Zware plagen zullen ertoe leiden dat een tarweveld een bronzen en verbrande uitstraling krijgt.
Deze ziekteverwekker kan enkele maanden overleven op plantenresten, dus het wordt aanbevolen om geïnfecteerd materiaal te verwijderen. Zaden vooraf weken in heet water (52-54°C gedurende 10 minuten) kan helpen de aanwezigheid van schimmels te verminderen en de levensvatbaarheid van de zaden te behouden.
Zuidelijke maïsbladziekte wordt veroorzaakt door de schimmels Cochliobolus heterostrophus. Sommige symptomen van vroege bacterievuur omvatten langwerpige laesies op de onderste bladeren die zich na verloop van tijd naar de bovenste bladeren zullen verspreiden.
Deze schimmelziekte verspreidt zich tijdens regenachtig weer en onder vaak bedauwde omstandigheden. Het komt vaker voor in maïs die is geplant op velden waar eerder maïs was verbouwd. Commerciële telers kunnen fungiciden sproeien tijdens de bloei of vroege graanontwikkelingsperioden.
Oomycetes of "waterschimmels" zijn enkele van de meest verwoestende plantpathogenen. Hoewel Oomycetes enkele overeenkomsten hebben met schimmels, zoals hun filamenteuze groeiwijze en reproductie via sporen, zijn ze in feite een aparte groep van een paar honderd organismen die nauwer verwant zijn aan algen.
De beruchte Phytophthora is de oorzaak van de Ierse aardappelhongersnood en de meest beruchte van alle aardappelziekten. De studie van Phytophthora in de 19e eeuw gaf een kick-start op het gebied van plantenpathologie nadat de wetenschappelijke gemeenschap Phytophthora infestans had geïdentificeerd als de oorzaak van deze benarde situatie, in locatie van de toorn van God.
Phytophthora op aardappelplanten begint als met water doordrenkte of chlorotische vlekken op bladeren die zich snel uitbreiden tot zwarte en bruine laesies op geïnfecteerde bladeren en stengels. In vochtige omstandigheden creëert P.
infastans witte sporen die op bladeren te zien zijn. Een hele plant kan binnen enkele dagen na het verschijnen van de eerste laesies aan Phytophthora afsterven.
Aardappelknollen kunnen ook besmet zijn en gaan rotten door secundaire infecties. Tomaten zijn ook vatbaar voor Phytophthora.
Tomatenbladeren, stengels en vrucht kunnen allemaal worden geïnfecteerd. Net als aardappelen kunnen ook tomatenplanten in een paar dagen vergaan en verliezen boeren hun hele tomatenoogst.
In de Verenigde Staten was er in 2009 een epidemie van Phytophthora bij tomaten als gevolg van geïnfecteerde transplantaties. Geen enkele aardappelcultivar is volledig resistent tegen deze ziekte, maar sommige zijn resistenter dan andere.
De belangrijkste voorspeller van de verspreiding van Phytophthora zijn de weersomstandigheden. Vochtige omgevingscondities met hoge condensatie creëert de optimale omgeving voor deze ziekteverwekker.
Goede drainage, luchtcirculatie en regelmatige bladsprays zijn enkele controlemethoden. Knollen zijn een andere manier om slapende inoculanten te herbergen. Verwijder alle aardappelknollen uit de grond en vernietig eventuele vrijwillige planten in de daaropvolgende seizoenen.
Citrusziekte is een veel voorkomende citrusziekte die wordt aangetroffen in veel citrusteeltregio's van de wereld, waaronder Florida en Brazilië. Het is niet zo gebruikelijk in citrusteeltgebieden met een over het algemeen droog klimaat en winterse regenval zoals Californië en de Middellandse Zee.
Hoewel deze ziekte al meer dan 100 jaar wordt waargenomen, zijn wetenschappers vandaag de dag nog steeds niet in staat om de oorzaak te achterhalen. Deze ziekte wordt beschouwd als een achteruitgangsziekte die bomen treft vanaf de age van 4 jaar.
De plantpathogeen veroorzaakt verstopping van het xyleem en verhindert het effectieve transport van water en voedingsstoffen. Tijdens het begin van de ziekte vertonen geïnfecteerde bomen wat verwelking en vallende bladeren en een grijze zweem op het bladerdak.
Naarmate de ziekte vordert, ontwikkelen de bomen meer permanente verwelking, bladval en afsterven. Deze bomen sterven meestal niet, maar zullen snel onproductief worden door het verlies van het bladerdak en voedingstekorten. De onbekende karakterisering van de ziekte maakt het voor onderzoekers moeilijk om controlemethoden aan te bevelen.
V: Kunnen planten herstellen van bacterievuur? A: Sommige zieke planten kunnen herstellen, maar dit hangt sterk af van de soort ziekteverwekker en de gastheer. Japanse en Chinese kastanjebomen kunnen bijvoorbeeld schade oplopen door kastanjeziekte en herstellen nadat geïnfecteerde ledematen zijn verwijderd.
Dezelfde ziekteverwekker is echter dodelijk voor Amerikaanse kastanjebomen. Vraag: Hoe krijgt een plant bacterievuur? A: Planten kunnen bacterievuur krijgen wanneer een bacterievuurziekte in gezond plantenweefsel terechtkomt.
Infecties kunnen plaatsvinden via natuurlijk voorkomende openingen in de planten zoals de huidmondjes of via wonden. Vraag: Wanneer spuit je tegen bacterievuur? A: Sprays zijn het meest effectief voor bacterievuur aan het begin van de ziekteseizoenen en kunnen meerdere toepassingen en verwijderingen van het geïnfecteerde plantmateriaal vereisen.
Vraag: Wat kan ik planten na bacterievuur? A: Verschillende plagen beïnvloeden verschillende soorten planten. Een aanbevolen methode voor ziektebestrijding is om vruchtwisseling toe te passen met niet-waardvariëteiten om resterende pathogenen in plantenresten of bodem te verminderen.
Vraag: Blijft bacterievuur in de grond? A: Ja, sommige plagen kunnen jarenlang in de grond blijven bestaan nadat de oorspronkelijke gastheer is gestorven. Het hebben van onkruidgastheren helpt ook om de populatie ziekteverwekkers in stand te houden, dus het is belangrijk om onkruid te verwijderen en best practices voor tuinsanering toe te passen.